Rất nhiều loại thực phẩm bản thân chúng không có độc tố, hoặc cách loại bỏ độc tố rất đơn giản. Tuy nhiên, do thiếu hiểu biết khi chế biến hoặc tiếc rẻ, muốn hà tằn hà tiện thời gian mà không ít người bị ngộ độc, thậm chí là tử vong.
Nếu không muốn điều đáng tiếc đó xảy ra với bản thân và gia đình mình, hãy tránh xa sai trái khi nấu ăn với 5 loại thực phẩm phổ quát sau đây:
1. Chưa nấu chín kỹ các loại đậu
Thực phẩm họ đậu giá rẻ, đa dạng, tốt cho sức khỏe nhưng nếu nấu chưa chín kỹ có thể trở thành độc chẳng kém gì nhân ngôn. Bởi chúng chứa 1 số chất như phytohemagglutinin, độc tố glycosid, chất ức chế protease… có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là đường tiêu hóa và bao tử.
Các triệu chứng ngộ độc bao gồm chướng bụng, nôn, đi tả, thậm chí nặng hơn là gây chóng mặt, nhức đầu, đổ mồ hôi lạnh, tê bì thuộc cấp và các triệu chứng liên tưởng đến hệ tâm thần khác.
Nhớ nấu kỹ các loại đậu để có hương vị thơm ngon, phòng ngộ độc (Ảnh minh họa)
May mắn là các chất độc này đều dễ dàng phân hủy ở nhiệt độ cao. Nên để phòng tránh ngộ độc từ đậu hãy luôn nấu chín hoàn toàn, đun sôi trên 100 độ C hoặc hãy luộc hoặc chần nước nóng trước khi đem xào hay nấu các món khác nhé!
2. Ăn khoai tây đã mọc mầm
Đừng tiếc rẻ mà nên vứt bỏ ngay giả dụ khoai tây đã nảy mầm. vị lúc này tinh bột chuyển hóa thành solanine và chaconine-alpha, là hai chất có thể gây ngộ độc cho người. Các chất độc này tụ hội nhiều nhất ở các phần sát chuyển màu xanh và các vùng mọc mầm trên củ khoai và lan ra cả thảy củ khoai. Chúng thậm chí không thể được loại bỏ hoàn toàn ngay cả khi cắt bỏ phần mọc mầm và nấu chín kỹ.
Nếu ăn với lượng ít, độc tố của khoai tây mọc mầm gây ra những vấn đề nhẹ ở đường tiêu hóa như đau bụng, nôn và ỉa chảy. Khi ăn nhiều hơn, bạn có thể gặp vấn đề nghiêm trọng về thần kinh cùng với các trục trặc về tiêu hóa như mê sảng, ỉa chảy nặng, giãn tuỳ nhi, sốt theo cơn, ảo giác, đau đầu, sốc, hạ thân nhiệt, bại liệt, chậm chạp, khó thở, tụt áp huyết, suy tim, liệt trọng điểm hô hấp… Nó cũng có thể gây ra dị tật thai nhi nếu thai phụ ăn phải.
3. Sữa đậu nành sôi chưa kỹ
Nhiều người cho rằng sữa đậu nành đun sôi kỹ sẽ giảm dinh dưỡng, giảm mùi thơm và mất ngon. Đúng là sữa đậu nành nấu chưa chín kỹ sẽ có mùi quyến rũ nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ ngộ độc.
Lý do là đậu sống có chứa các chất độc hại với con người như saponin, phytohemagglutinin, chất ức chế trypsin… Tùy vào lượng ăn mà có thể gây ra các triệu chứng chóng mặt, nhức đầu, đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn và nôn
vì thế, nếu bạn tự nấu sữa đậu nành, tốt nhất nên đun trên 100 độ C và hoàn toàn hết bọt mới sử dụng. Do sữa đậu nành tươi sẽ có hiện tượng "sôi giả", nghĩa là khi đun đến nhiệt khoảng 80 – 90 độ C sẽ có nhiều bọt trắng. Nhiều người nghĩ rằng lúc này sữa đậu nành đã chín nhưng nhiệt độ đun lúc này không đủ để phân hủy hết các chất độc hại, bạn nên tiếp tục đun từ 3 đến 5 phút. Còn nếu mua sữa đậu nành bán sẵn về uống trực tiếp thì hãy rà mùi, sau đó hâm nóng lại trước khi sử dụng để bảo đảm an toàn.
4. Không chần, luộc hoa huệ trước khi nấu/ăn
Mặc dù không phổ biến bằng các thực phẩm còn lại trong bài viết này, nhưng hoa huệ đang ngày một được ưa thích khi chế biến thức ăn. Các món ăn đa dạng từ hoa huệ như xào thịt, nấu canh, là gỏi… xuất hiện rất nhiều ở ẩm thực vùng cao và các nhà hàng. Lý do là bên cạnh cảm giác lạ miệng, ngon thơm thì nó còn có rất nhiều ích sức khỏe.
Tuy nhiên, ít ai biết rằng hoa huệ tươi có chứa colchicine, thường ngày không độc hại nhưng sau khi được thu nạp và chuyển hóa qua đường tiêu hóa, nó sẽ tạo ra độc tính hại cho bao tử. Nó có có tác dụng kích thích mạnh lên cả cơ thể con người và hệ tiết niệu, gây ra các triệu chứng như buồn nôn, tiêu chảy, mửa, thậm trí mạng vong trong số ít trường hợp.
Điều may mắn là độc tố này rất dễ loại bỏ. Vì colchicine là chất hòa tan trong nước nên chỉ cần ngâm nước khoảng 2 giờ hoặc chần, luộc sơ qua. Với hoa huệ khô, đã qua chế biến thì không có chất độc nên bạn có thể yên tâm ăn.
5. Ngâm mộc nhĩ quá lâu
Bản thân nấm mèo khô không có độc, nhưng nếu ngâm quá lâu, nhất là quá 8 tiếng hoặc để qua đêm thì rất dễ bị biến chất, tạo môi trường thuận lợi để các loại vi khuẩn có hại sinh sôi và phát triển, sinh ra độc tố gây ngộ độc.
Không nên ngâm nấm mèo quá lâu, đặc biệt là ngâm qua đêm (Ảnh minh họa)
Loại vi khuẩn trong mộc nhĩ có thể sản sinh ra chất độc cực mạnh BKA và chất gây ung thư hàng đầu aflatoxin. Các chất này không dễ bị phân hủy ở nhiệt độ cao, chính vì thế dù thức ăn đã được nấu chín hoàn toàn cũng sẽ chẳng thể xoá sổ được hết độc tố. Triệu chứng ngộ độc thông thường là đau bụng, đầy hơi, buồn nôn và mửa, nặng hơn sẽ dẫn đến suy đa cơ quan trong thân thể. Đặc biệt, y khoa hiện tại chưa có thuốc giải độc đặc hiệu nên tỷ lệ tử vong cao tới 50%.
Để bảo vệ sức khỏe, hãy rửa sạch bề mặt trước khi ngâm và chỉ nên ngâm nấm mèo trong nước ấm hoặc nước lã trong thời kì từ 15 – 20 phút. ngoại giả, không nên ăn mộc nhĩ tươi vì chúng chứa chất morpholine, sau khi ăn rất dễ gây ngứa ngáy, phù nề, nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến hoại tử da cùng nhiều dị ứng khác.